ခ်ားလ္စ္ဒါ၀င္

ခ်ားလ္စ္ဒါ၀င္(Charles Darwin) (၁၈၀၉-၁၈၈၂)ကို ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္စဥ္ သီအိုရီ(Evolution Theory)ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ေက်ာ္ေဇာထင္ရွားသူျဖစ္သည္။ ၁၈၀၉-ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ(၁၂)ရက္၊ အဂၤလန္ႏို္င္ငံ ရွရူဘူရီ(shrewsbury) တြင္ဖြားျမင္သည္။

အသက္၁၆ႏွစ္တြင္ အီဒင္ဘတ္တကၠသိုလ္ (Edinburg)တြင္ ေဆးပညာကို စတင္သင္ယူသည္။ သို႔ေသာ္ ေဆးပညာႏွင့္ ခႏၵာေဗဒ(Anatomy)တြင္ စိတ္ပါ၀င္စားမႈသိပ္မရွိသျဖင့္ ကိန္းဘရစ္ခ်္တကၠသိုလ္ (Cambridge)သို႔ ေျပာင္းေရြ႕ျပီး က်မ္းစာသင္ယူသည္။ သို႔ေသာ္ မ်ားစြာအားစိုက္သင္ယူသည္ မရွိပဲ ျမင္းစီး၊ အမဲလိုက္ စသည့္ အေပ်ာ္အပါးမ်ားျဖင့္သာ အခ်ိန္ျဖဳန္းေနေလ့ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔အတြက္ ဖခင္ျဖစ္သူနွင့္ မၾကာခဏပင္ အေျခတင္စကားမ်ား ၾကသည္။ ေနာက္မၾကာမွီ ဆရာတစ္ဦးအား အပိုင္စည္းရံုးျပီး မိမိအား သဘာ၀ပညာရွင္ (Nuturalist)အျဖစ္ ေထာက္ခံခ်က္ေပးေစသည္။ ထိုေထာက္ခံခ်က္ကို အသံုးျပဳကာ ဘီဂဲလ္သေဘာၤ (H.M.S Beagle)ျဖင့္ ေရလမ္းစူးစမ္းရွာေဖြေရးခရီးတြင္ လိုက္ပါသြားခဲ့သည္။ ထိုခရီးမွာ ဒါ၀င့္ အတြက္သာမက သူ၏ဘ၀ေနာက္ပိုင္း ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကိုပါ အလြန္အက်ိဳးရွိေစသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ၁၈၃၁-ခုႏွစ္တြင္ စတင္သည့္ ထိုခရီးစဥ္တြင္လိုက္ပါခဲ့စဥ္က ဒါ၀င့္အသက္မွာ ၂၂-ႏွစ္သား သာရိွေသးသည္။

ထိုမွစတင္ျပီး ခရီးထြက္ရာ ၅ႏွစ္လံုးလံုး ေတာင္အေမရိကတိုက္ကမ္းေျခမ်ား၊ အိႏိၵယသမုဒၵရာႏွင့္ ေတာင္ဖက္ အတၱလန္တစ္ ေဒသမ်ားတြင္ ေအးေအးလူလူေလ့လာခြင့္ရသည္။ ထို႔ျပင္ လူသူမနီးသည့္ ကြၽန္းမ်ား၊ လူရိုင္းဆန္ဆန္ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား (တိုးတက္မႈမ်ားစြာ မရွိေသးသည့္ ေရွးက်က်န္ရစ္သည့္ လူမ်ိဳးႏြယ္စုမ်ား) (Primitive tribes)၊ ေက်ာက္ျဖစ္ရုပ္ၾကြင္း(Fossil)၊ အပင္မ်ား၊ သတၱ၀ါမ်ားကို အမ်ိဳးစံုလင္ေအာင္ ေတြ႕ရွိကာ ေလ့လာခြင့္ရခဲ့သည္။ ေတြ႕ရွိခ်က္မွန္သမွ်ကို စာအုပ္မ်ားတြင္ မွတ္တမ္းမွတ္ရာအစံုအလင္ ေရးမွတ္ထား ခဲ့ပါသည္။ ထိုမွတ္စုမ်ားမွာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ေရးသားမည့္ က်မ္းမ်ားအတြက္ အေရးပါသည့္ အရင္းအႏွီးမ်ား ျဖစ္ေပေတာ့သည္။

၁၈၃၆-ခုႏွစ္၊ ဒါ၀င္အိမ္ျပန္ေရာက္ျပီးေနာက္တြင္ မိမိ၏ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို အေျခခံကာ သတၱ၀ါႏွင့္ အပင္မ်ားသည္ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် မေျပာင္းမလဲပဲ တပံုစံတည္း တည္ရွိမေနႏိုင္ေၾကာင္းနားလည္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်က္အားမည္သူ႔ကိုမွ ေျပာျပခဲ့ျခင္း၊ ရွင္းျပခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ အေၾကာင္းမွာ အမ်ားကကန္႕ကြက္မည္မွာ ေသခ်ာလွသည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္။ သို႔ေသာ္ ဘူမိေဗဒ သေဘာအရ ေတာင္မ်ား၊ ခ်ိဳင့္၀ွမ္းမ်ား၊ ပင္လယ္မ်ား၊ ကုန္းေျမမ်ား အားလံုးသည္ အခ်ိန္ကာလႏွင့္ အေျခအေနမ်ားအရ ေျပာင္းလဲျမဲျဖစ္သကဲ့သို႔ သတၱ၀ါမ်ား အပင္မ်ားတြင္လည္း ထိုကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္မည္ကို သက္ေသျပႏုိင္ရန္ အၾကီးအက်ယ္ပင္ လံုလထုတ္ေတာ့သည္။ သို႔ျဖင့္ ပညာရွင္မ်ား အသိုင္းအ၀န္းၾကားတြင္ ဒါ၀င္၏အမည္မွာ ထင္ရွားလာခဲ့သည္။ ၁၈၃၈တြင္ ေသာမက္စ္မားလ္သပ္စ္၏ လူဦးေရအေျခခံ သေဘာတရားအေၾကာင္း အမည္ရွိစာအုပ္ကို ဖတ္႐ႈမိျပီးေနာက္ မိမိစိတ္ကူးကို မည္သို႔သက္ေသျပရမည္ကို အေတြးရသြားခဲ့သည္။ သို႔ျဖင့္ သဘာ၀အလိုက္ေရြးခ်ယ္ျခင္း အေျခခံ သေဘာတရား(Principle of natural selection) ကိုေရးသားခဲ့ျပီး ျဖန္႕ေ၀ျခင္းမျပဳပဲ သက္ေသျပႏိုင္ရန္ အေထာက္အထားမ်ားကို စုေဆာင္းေနခဲ့သည္။ ျပီးမွ စနစ္တက်ထုတ္ေ၀တင္ျပႏိုင္ရန္ မူၾကမ္း(Hypothesis)ကို စီစဥ္သည္။

သီအိုရီ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို ၁၈၄၂-ခုႏွစ္ ေစာေစာကပင္ေရးသားျပီးစီးခဲ့ျပီးေနာက္ အက်ယ္ကို ၁၈၄၄-ခုႏွစ္တြင္ ျပီးစီးသည္။ ထိုသို႔ အက်ယ္ေရးေနခ်ိန္အတြင္း အေရွ႕အင္ဒိစ္(ယေန႔ အင္ဒိုနီးရွား)သို႔ေရာက္ရွိေနသည့္ အဲဖရက္ရပ္ဆဲလ္ေ၀ါေလ့စ္(Alfred Russel Wallace)ထံမွ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္သီအိုရီ ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ စာမူၾကမ္းတစ္ခုေရာက္လာသျဖင့္ တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးရာ ႏွစ္ဦးသား၏ ေတြ႕ရွိမ်ားမွာ အဓိကအေၾကာင္းအရာအားျဖင့္ အေတာ္မ်ားမ်ားတူညီမႈရွိေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။ ႏွစ္ဦးသားအေနျဖင့္ တူညီသည့္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုအတြက္ မည္သူကအလ်င္ေတြ႕ရွိသည္ကို ျငင္းခုန္ရေတာ့မယ့္အေျခအေနသို႔ ေရာက္ေနရျပီျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ဒါ၀င္ကထိုအေျခအေနသို႔အေရာက္မခံေတာ့ပဲ ႏွစ္ဦးလံုး၏ စာမူမ်ားကို သိပၸံအဖြဲ႕ၾကီးတစ္ခုသို႔ ပို႕ျပီးတင္ျပလိုက္သည္။ ထိုတင္ျပခ်က္မ်ားအား မည္သူမွ် အေရးတယူေျပာဆိုေဆြးေႏြးျခင္းမရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၁၈၅၉-ခုႏွစ္တြင္ ဒါ၀င္၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇမ်ား(The Origin of Species) အပင္ႏွင့္ သတၱ၀ါမ်ိဳးစိတ္ေတြရဲ့ မူလအစ ကိုပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ေသာအခါတြင္မူ ပညာရွင္ အသိုင္းအ၀န္းၾကားတြင္ သာမက အရပ္သားမ်ားၾကားတြင္ပါ အၾကီးအက်ယ္ ပြက္ေလာညံ သြားခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ၁၈၇၁တြင္ လူဆင္းသက္လာပံုႏွင့္ ဖိုမဆက္ဆံေရးတြင္ ေရြးခ်ယ္ပံု"'(The Descent of Men and Selection to Sex) ကိုထပ္မံထုတ္ေ၀ေသာ အခါတြင္လည္း အၾကီးအက်ယ္ အျငင္းပြားၾကျပန္သည္။ ထိုေနာက္ လူသည္ လူ၀ံ(Ape)ကဲ့သို႔ေသာ သတၱ၀ါမ်ိဳးမွဆင္းသက္လာသည္ ဟူေသာ္ အဆိုျပဳခ်က္ကို ဖတ္ရေသာအခါ ေလာင္ေနသည့္မီးေတာက္ထဲသို႔ ဆီေလာင္းထည့္လိုက္သကဲ့သုိ႕ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

ဒါ၀င္သည္ သူ၏သီအိုရီႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ျငင္းခုန္ၾကသည့္ ပြဲမ်ားတြင္ကိုယ္တို္င္ပါ၀င္ေလ့မရွိေပ။ အေၾကာင္းမွာ

ဘီဂဲလ္သေဘာၤျဖင့္ ခရီးလိုက္ပါစဥ္က၊ ေလ့လာစူးစမ္းစဥ္က အေမရိကတြင္ အဆိပ္ရွိ ပိုးအကိုက္ခံရသျဖင့္ ရွာဂါေရာဂါ(Chaga' Diseaes) ျဖစ္ခဲ့ဖူးျပီး ခရီးပန္းသည့္ဒဏ္မ်ားေၾကာင့္ အေတာ္ပင္ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့ရွာေသာေၾကာင့္ အျပင္ထြက္ေလ့မရွိသည္က တစ္ေၾကာင္း၊
သူ၏သီအိုရီမ်ားႏွင့္ ပက္သတ္လွ်င္ အလြန္ေရွ႕ေနအလိုက္ေကာင္းသည္ဟု ေျပာၾကသည့္ ေသာမက္စ္ အိတ္ခ်္ ဟက္စ္ေလ(Thomas H. Huxley) ရွိေနေသာေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္းျဖစ္သည္။

သို႔ႏွင့္ ခ်ားလ္စ္ဒါ၀င္ ကြယ္လြန္သည့္ ၁၈၈၂-ခုႏွစ္တြင္ သူ၏သီအိုရီမ်ားမွာ အမွန္ျဖစ္သည္ဟု အမ်ားကလက္ခံယံုၾကည္သည့္ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိေနျပီျဖစ္သည္။ အမွန္ဆိုရလွ်င္ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္စဥ္ သီအိုရီကို စတင္ေဖာ္ထုတ္သူမွာ ဒါ၀င္တစ္ဦးတည္း မဟုတ္ေပ။ ေရွ႕တြင္လည္း လက္ဦးကေျပာဆိုေနမႈမ်ားရွိေနျပီးျဖစ္သည္။ (ထိုသူမ်ားထဲတြင္ ဒါ၀င့္အဖိုး ကိုယ္တိုင္ပါ၀င္သည္။) သို႔ေသာ္ မည္သူကမွ လက္မခံခဲ့ေပ။ အေၾကာင္းမွာ ဒါ၀င္ကဲ့သို႔အခ်က္အလက္ သက္ေသခိုင္ခိုင္ျဖင့္ မတင္ျပႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။

ေနာက္ႏွစ္ ၂၀ အၾကာတြင္ ေပၚေပါက္လာသည့္ ဂရီဂိုမန္ဒဲလ္(Gregor Mendel)၏ မ်ိဳးရိုးဗီဇအေမြဆက္ခံဥပေဒ(Law of Genetic Ingeritance) က ဒါ၀င္၏သီအိုရီကို ပိုမိုအားေကာင္းခိုင္မာလာေစသည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ဒါ၀င္၏ သဘာ၀ေရြးခ်ယ္ျခင္း သီအိုရီကို သိပၸံပညာရပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ သာမက ႏိုင္ငံေရး၊ ေဘာဂေဗဒ အစရွိသည့္ ဘာသာရပ္မ်ားတြင္လည္း အလ်ဥ္းသင့္သလို အသံုးခ်ၾကေသးသည္။ ဘာသာေရး အေနျဖင့္ၾကည့္လွ်င္ ဘာသာမဲ့ျဖစ္သူ ဒါ၀င္၏ သီအိုရီကို ဘာသာေရးသမားမ်ား၊ ေလးနက္ယံုၾကည္သူမ်ားက အေတာ္ပင္စိုးရြံခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ထာ၀ရဘုရား အယူ၀ါဒအရ အရာရာကို ဘုရားသခင္က ဖန္ဆင္းသည္ ဆိုသည့္ ယံုၾကည္မႈကို အၾကီးအက်ယ္ပင္ ျခိမ္းေျခာက္ေနေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။

သို႔ႏွင့္ ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္ ရုန္းကန္ဆဲႏွင့္ အေတာ္ဆံုးသာလွ်င္ က်န္ရစ္မည္။'" ဆိုသည့္စကားမွာ လူသားတို႔အတြက္ သတိေပးစကားျဖစ္လာခဲ့ကာ သိပၸံ၊ မႏုႆ ႏွင့္ ဇီ၀ေဗဒ ဆိုင္ရာမ်ားတြင္ ဒါ၀င္၏ သီအိုရီမ်ားမွာ မရွိမျဖစ္ဆိုသလိုပင္ အသံုးျပဳေနရေသာေၾကာင့္ ဒါ၀င္ေက်းဇူးမွာ ေခတ္လူသားတို႔အေပၚတြင္ မ်ားစြာတင္ရွိေနသည္ ဟုဆိုရေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူ႔ကို Evolution လို႔ေခၚတဲ့ တစစ ေျပာင္းလဲတိုးတက္လာတဲ့ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္အယူအဆကို ေမြးဖြားေပးလိုက္သူအျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါသည္။